- Hastalığa sahip kadınların yarısından fazlasında herhangi bir belirti bulunmamaktadır!
- Belirtisi olan hastaların önemli bir kısmı “lokal-ilerlemiş” hastalığa sahiptir!
Hastalığın bu iki özelliği, hastalığın erken evrelerde, yani tedavi ile şifa şansının yüksek olduğu evrelerde çoğu zaman belirti vermiyor olması herhangi bir şikayet olmadan yapılan jinekolojik muayenin (rutin) diğer bir çok kadın üreme hastalığında olduğu gibi rahim ağzı kanserinde de önemini ortaya koymaktadır.
- Bu nedenle yılda en az 1 kez, ideal olarak 6 ayda bir jinekolojik kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin!
Belirti veren hastalarda en sık görülen işaret vajinal kanamadır. Bu kanama ilişki sırasında veya hemen sonrasında, adet dönemi dışında herhangi bir dönemde görülen veya menapoz sonrası (postmenopozal dönem) dönemde görülen vajinal kanama şeklindedir. Daha büyük tümörlerde, tümör hücrelerini çürümesine (nekroz) ve infeksiyona bağlı kötü kokulu akıntı bir belirti olarak karşımıza çıkabilir. İlerlemiş ve yayılmış kansere sahip hastalarda alt karın bölgesinde ağrı, alt bel bölgesinde ağrı, bacakların arka kısmın ayayılan ağrı gibi hatalğın yayılımını ve sinirlere basısı ile ilkili belirtiler olabilir. Yine ilerlemiş kanser olgularında kanlı idrar veya kanlı dışkılama, vajenden idrar veya dışkı gelme gibi belirtiler olabilir ancak sıralanan bu durumlar oldukça nadirolrak karşımıza çıkmaktadır.
Rahim Ağzı Kanserinin Tanısı
Rahim ağzı kanserinin tanısı, tarama programlarının (smear ve/veya HPV testi) etkin olarak uygulandığı ülkelerde, kanser henüz belirti verecek evreye ulaşmadan, yani erken evrelerde konulabilmektedir. Bu tarama testleri sonucunda, HPV varlığı saptanan ve/veya smear de problem saptanan olgulara tanısal işlemler uygulanmakta (Kolposkopi) ve rahim ağzından alınan biyopsi örnekleriyle tanı konulmaktadır. Hastalığı ilerlemiş ve belirtilere (çoğu zaman kanama) sahip hasta grubunda, kanser rahim ağzında çoğu zaman çıplak gözle makroskopik olarak ta görünmekte olup, tanı yine kitleden biyopsi alınması ile konulmaktadır. Bu aşamadan sonra hastalığın yayılımı ve yaygınlığını değerlendirmek için, ultrasonografi, Manyetik Rezonans Görüntüme (MR), Bilgisayarlı Tomografi (BT) veya Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) gibi radyolojik tekniklerden yararlanılmaktadır. Yine bazı hastalarda idrar torbasının içinin optik sistem ile izlenmesi (sistoskopi) veya kalın barsağın sonlara yakın kısmının optik sistemle (rekto-sigmoidokopi) değerlendirilmesi gerekebilmektedir.
Rahim Ağzı Kanserinde Tedavi
Rahim ağzı kanserinde tedavi hastalığın yayılım evresine göre değişkenlik göstermektedir. Buna göre özetle:
- Erken evre hastalıkta (Evre 1A-Evre 1B2/Evre2A1): Erken evre hastalıkta ana tedavi modalitesi cerrahi yani ameliyattır. Klasik ameliyat rahmin tamamının hastalığın yayılım göstermesi muhtemel çevre yapılar ile birlikte çıkartılması (radikal histerektomi) ve lenf bezlerinin çıkartılmasını kapsar. Çok erken evre olgularda Evre 1A1 eğer ek risk faktörleri de yoksa rahmi koruyan ve dolayısıyla annelik şansını veren prosedürler uygulanabilmektedir.
Bu evrelerde yapılan radikal histerektomi operasyonu sonrası değerlendirmede, yüksek-risk faktörleri saptanan hastalar için ameliyat sonrası tek başına veya ilaç (kemoterapi) ile birlikte ışın tedavisi (radyoterapi) verilebilmektedir.
- Lokal ilerlemiş hastalıkta (Evre 1B3-4A): Bu evrede hastalığı olan olgularda tedavi seçeneği ışın ve ilaç tedavilerinin (Kemo-radyoterapi) birlikte kullanıldığı protokollerdir. Bu gruptaki hastalarda cerrahi sadece, yayılan kanserin etraf organlarda yaptığı tahribatı gidermek için tedaviden çok palyasyon amacı ile uygulanabilmektedir.
